Voestes viehkie sårkosne

Tjïelke raerieh mah maehtieh mijjem ånnetji viehkiehtidh stïeresne årrodh almetjidie sårkosne.

Voestes viehkie sårkosne

Les saken på: Bokmål | Nynorsk | Nordsamisk | SørsamiskLulesamisk

Mij Voestes viehkie sårkosne?

Lyövlehke oktegh årrodh sårkosne. Dan åvteste gærhkoe åssjaldahkh jïh tjïelke raerieh tjöönghkeme mah maehtieh mijjem viehkiehtidh stïeresne årrodh mubpiealmetjidie sårkosne. Sårkoe baektjede, seamma tïjjen maahta sårkoem vielie gaarsjelidh gosse åådtje dam juekedh. Gærhkoen lea guhkies dååjrehtimmie sorkijh dåastoehtidh jïh dåarjoehtidh. Daah raerieh earnadieh viehkine årrodh don voestes baelien gosse naakenh leah aktem dasseme maam gaarhta.

Gaajhkh sårkoeh leah sjïere. Ij naan bïhkedassh gååvnesh mah iktesth leah reaktoe, ij leah naan vihties saetniesvoeth. Dagke daate aaj akte dejstie fåantojste man åvteste dan jeenjesh jueriedisnie sjidtieh gosse edtjieh mubpieh gaavnedidh sårkosne. Daej raeriejgujmie Nöörjen gærhkoe gegkeste viehkine årrodh guktie jienebh ånnetji jearsoesåbpoe jïh buerebe ryöjredamme domtoeh, olles naakene mijjen bïjre tjoerh oktegh årrodh sov sårkosne.

Gaskesadth

Ibie tjoerh dïedtem biejedh sorkijasse gaskesadtedh. Aellieh jiehtieh ”ringkh munnjien jis mij akt, manne daesnie dov gaavhtan”. Dellie stoerre hille sorkije ij åajsoeh gaskesadtedh. Jiehtieh buerebh ”manne dutnjien ringkem dæjstan, vaeltieh tellefovnem jis sïjhth.” Jis sorkije ij vaestedh, maahtah ikth vielie ringkedh. Jïh vihth ringkedh, gellien aejkien.

Vaeltieh skraejriem

Gihtjh mejtie edtjede aktem eevre biejjieladtje darjomesem darjodh. Maahtah bööredidh båetedh prïhtjegem jovkedh, filmem vuartasjidh, jallh dåeriedidh ånnetji ålkone mïnnedh. Gellie sorkijh lïegkedimmien mietie sårkosne jïh ohtje sïejhme aarkebiejjien mietie haeliedieh. Mujhtieh dïhte maam böörh dagke ij sïjhth båetedh jallh dåeriedidh, jïh dam tjoerh jååhkesjidh. Vihkielommes datne gihtjh – jïh doesth ikth vielie gihtjedh.

Tsööpkh sjeavodsvoetem

Jeenjesh tuhtjieh geerve gaskesem sorkijinie vaeltedh. Maam edtjh jiehtedh? Enn jis eevre sjeavohth sjædta gosse ringkh jallh sorkije aalka tjearodh? Ij leah vihkielommes maam jeahtah, men doesth sjeavodsvoetem tsööpkedh. Såemies aejkien teekstebïevnese lea buerebe goh ringkedh, daamtaj aelhkebe bïevnesem åadtjodh jïh dam vaestiedidh.

Vuesehth datne desnie

Jeenjesh mijjeste bïllebe mubpiej jieleden sïjse tjihtedidh, jïh dellie illedahke maahta sjïdtedh mijjieh ibie maam gænnah darjoeh. Dagke ussjedibie sorkije buerebh sæjhta raeffesne årrodh, jallh vuertebe gaskesem vaeltedh goske ”vïerremes lea nåhkeme”. Tjoerebe tjïelkelaakan vuesiehtidh mijjieh desnie, olles sorkije ålkolen jallh åajaldamme domth.

Vedtieh sijjiem

Maahta jeenjesh årrodh mah seamma almetjen bijjelen surkieh seamma tïjjen. Fïereguhte almetje mij aktem lïhkes almetjem dasseme, aktem sjïere ektiedimmiem åtna dïsse mij lea sealadamme. Sårkoe lea joekehts almetjistie almetjasse. Tjoerebe baajedh årrodh sårkoem jïjtjereeredh jïjtjene mojhtesigujmie jïh domtesigujmie. Tjoerebe mujhtedh sorkijen domtesh dah mah leah faamosne, saaht magkerh domtesh dah leah. Mijjen åssjaldahkh jïh soptsesh leah hævvi aaj vihkeles – men eah vihkielommes.

Årroeh vïssjeles

Vuesehth datne guarkoeh fïerhten sorkijen lea jïjtse sårkoeprosesse. Aellieh sårkoem ”båarhte soelkehth”, jïh aellieh aajpehtsvoetem vuesehth jis sorkije ij guhkiebasse båetieh. Ij leah sårkoen naan ”bööremes åvtelen-daatoe”, jïh ij naan iemie jallh ov-iemie guhkies tïjje sorkedh. Naakenh daarpesjieh seamma histovrijen soptsestidh gellien aejkien, jïh naakenidie maahta akte vihkeles bielie årrodh sårkoem guarkedh jïh gïetedidh.

Aellieh sårkoem åajeldh

Maahtah biejjielåhkoen sisnie tjaeledh gosse golme, govhte jallh luhkiegöökte askh vaaseme mænngan almetje sealadi. Dellie maahtah vihth gaskesadtedh. Gosse veartene bïjre jarkan jåarhka dellie aelhkie vïenhtedh sårkoe vaanene, men jeenjesh båastoeh domtoeh. Sårkoe dagke vïerrebe sjædta. Joekoen gosse vååjnoe goh ij guhte jeatjebh mujhtieh jallh pryöjjedh vielie. Sårkoe baektjede, men gosse sårkoem juaka dellie maahta aelhkebe sjïdtedh dam guedtedh.

Mujhtieh jaepiebiejjiem

Sjïere mojhtesebiejjieh jïh heevehtimmieh leah daamtaj krïevije, jalhts gellie jaepieh vaaseme. Goh mubpiealmetje maahtah joekehtsem sorkijasse darjodh jis vuesehth datne sårkoem juakah jïh annje åemiealmetjem måjhtah. Daah mojhtesebiejjieh maehtieh årrodh jaememebiejjie, reakedsbiejjie jallh akte jeatjah sjïere tïjjemierie maam mïerhkesje. Jïh maahtah dam biejjiem dovne vaeniem jallh jïjnjem mïerhkesjidh , vihkielommes sorkije ij daarpesjh oktegh årrodh sov sårkosne.

Jåerhkieh mujhtedh

Aellieh bïllh almetjen bïjre soptsestidh mij lea jaameme. Vuartesjh guvvieh jïh juekieh mojhtesidie sinsitnine. Maahta lissie vihkeles årrodh dam måjhtelidh gosse sorkije akte maana, juktie dellie mijjieh geerve almetjh enn vååregåbpoe, jïh bïllebe fer lïhke båetedh dejtie geerve domtesidie.

Viehkie aarkebiejjien

Maahtah jïjnjh praktihkeles aath sorkijen åvteste darjodh, aath mah leah vihkielåbpoe baakojste. Muvhten aejkien hokse maahta årrodh maanah sujhtedh, gaskebiejjiem jurjiehtidh, kraesiem bietskedh, bovresne mïnnedh jallh gåetiem bissedh. Maahta raaktan hoksem vuesiehtidh  viehkine tjïelke dahkojste.

Guessine mïnnedh mojhtesesijjesne

Akte sjïere sijjie maam maahta åemiealmetjasse ektiedidh? Datne maahtah desnie mïnnedh sorkijinie  ektine jïh ektesne mujhtedh. Tjoevkesem båaltajehtedh kroepten lïhke, musihkem spealadidh maam åemiealmetje bööremes lyjhki, prådtjoste laavkodh mij lij dan vihkeles åemiealmetjasse, jallh restaurantesne mïnnedh åemiealmetjen lyjhkedsbeapmoem dongkedh. Maahta aktem almetjem gellielaakan mujhtedh.

 

Frykt ikke, for jeg er med deg, vær ikke redd, for jeg er din Gud! Jeg gjør deg sterk og hjelper deg og holder deg oppe med min rettferds høyre hånd. (Jesaja 41,10)

Sveerjen gærhkoe lea tjaalegem dorjeme, jïh Gærhkoeraerie, Nøørjen gærhkoe lea dam jarkoestamme. Stina Löfgren lea guvvide dorjeme.

Kontaktinformasjon for Samisk kirkeråd - Sámi girkoráđđi - Sáme girkoráde - Saemien gærhkoeraerie

Besøksadresse:
Haakon VII gate 5
9011 Tromsø

 

 

 

Postadresse:
Samisk kirkeråd
Postboks 799 Sentrum
0106 Oslo
E-post: post.kirkeradet@kirken.no

kirken.no

 

Ansvarlig redaktør
Emil Tan Engeset

Beklager, men vi kan ikke finne din posisjon pga instillingene i nettleseren din. Du må tillate autolokasjon for å kunne benytte denne funksjonaliteten:

Se instruksjoner for din nettlester under:

Internet explorer

Internet options / Privacy / Location / klikk på "Clear sites"

Chrome

Settings / Advanced / Priacy and security / Content settings / Location -> Fjern "kirken.no" fra blokkert-lista

Firefox

Options / søk etter "location" / settings / Fjern "Kirken.no" fra blokkert

Safari

Settings for this website / Location -> "Allow"